در طی آخرین سال قرن چهاردهم با رویدادهای نجومی جالبی روبرو خواهیم شدو در طی سال ۱۳۹۹ از خسوف تا کسوف و مقارنه و هلالهای بحرانی خواهیم داشت. برای آگاهی از این رویدادهای نجومی مهم سال ۱۳۹۹ ادامه مطلب را بخوانید.
بارشهای شهابی
مهمترین بارشهای شهابی سال ۱۳۹۹ برساوشی (در مرداد) و جوزایی (در آذر) هستند. در بررسی هر بارش شهابی دو عامل برای ما مهم هستند. عامل اول نسا (نرخ ساعتی سمتالراسی – ZHR) که بیانگر تعداد شهابها در آسمانی کاملا تاریک و هنگامی است که کانون بارش در نزدیکترین موقعیتش نسبت به سمتالراس قرار دارد. عامل دوم هم فاز ماه در زمان اوج بارش است.
بارش شهابی شلیاقی در ۳ اردیبهشت، نسا=۲۰ و فاز ماه ۰.۵% و هلال کاهشی است.
بارش شهابی عوّایی تیر ماهی در ۷ تیر، نسا = ۵۰ و فاز ماه ۴۱% و هلال افزایشی است.
بارش شهابی برساووشی در ۲۲ مرداد، نسا = ۱۰۰ و فاز ماه ۴۰% و هلال کاهشی است.
بارش شهابی ثوری در ۱۹ مهر، نسا = ۱۰ و فاز ماه ۴۳% و هلال کاهشی است.
بارش شهابی جباری در ۳۰ مهر، نسا = ۲۰ و فاز ماه ۳۲% و هلال افزایشی است.
بارش شهابی اسدی در ۲۷ آبان، نسا = ۲۰ و فاز ماه ۱۰% و هلال افزایشی است.
بارش شهابی جوزایی در ۲۴ آذر، نسا = ۱۲۰ و فاز ماه ۰.۱% و ماه نو است.
بارش شهابی ربعی در ۱۵ دی، نسا = ۱۲۰ و فاز ماه ۷۲% و هلال کاهشی است.
سیارات بیرونی در سال ۱۳۹۹
بهترین زمان برای رصد سیارههای بیرونی زمانی است که در مقابله قرار داشته باشند زیرا در این وضعیت همزمان با غروب خورشید طلوع میکنند، تمام شد در آسمان هستند و با طلوع خورشید فردا، غروب میکنند. همه سیارات خارجی سالی یک بار در مقابله قرار میگیرند به غیر از مریخ که یک سال درمیان به مقابله میرسد و امسال سالی است که مریخ در مقابله قرار میگیرد.
مشتری : ۲۴ تیر
پلوتو : ۲۵ تیر
زحل : ۳۰ تیر
نپتون : ۲۱ شهریور
مریخ : ۲۲ مهر
اورانوس : ۱۰ آبان
سیارات درونی در سال ۱۳۹۹
در میان رویدادهای نجومی مهم سال ۱۳۹۹ زهره دو بار به حداکثر کشیدگی میرسد. در اوایل بهار آسمان شامگاهی در سلطه زهرهی درخشان است. در اواخر تابستان و اوایل پاییز نیز زهره به آسمان سحرگاهی کوچ کرده و آنجا هیچ جرم آسمانی به درخشندگی زهره نیست. زمانی که زهره در حداکثر کشیدگی قرار دارد بهترین زمان برای جستن آن در آسمان روز است. ۹ فروردین و ۲۵ مرداد میتوانید این کار را کمی راحتتر انجام دهید زیرا هلال ماه نیز در نزدیکی زهره قرار دارد. در اوایل تابستان چشمگیرترین جسم سماوی در آسمان سحرگاهی زهره است (در همین زمان مشتری و زحل نیز در سوی دیگر آسمان نزدیک به افق غربی هستند). ۱۶ و ۱۷ تیر زهره را فراموش نکنید زیرا این سیاره به میان ستارههای خوشه پروین خواهد رفت. در سال ۱۳۹۰ نیز زهره همین کار را کرده بود و در ۱۴۰۶ نیز دوباره همسایه ستارههای خوشه پروین خواهد شد.
حداکثر کشیدگی شرقی زهره (شامگاهی): ۵ فروردین، ۴۶ درجه
حداکثر کشیدگی غربی زهره (سحرگاهی): ۲۳ مرداد، ۴۶ درجه
در طی سال ۱۳۹۹ عطارد هفت بار به حداکثر کشیدگی میرسد، سه بار در آسمان شامگاهی و سه بار در آسمان سحرگاهی:
حداکثر کشیدگی غربی عطارد (سحرگاهی): ۵ فروردین، ۲۸درجه
حداکثر کشیدگی شرقی عطارد (شامگاهی): ۱۵ خرداد، ۲۴ درجه
حداکثر کشیدگی غربی عطارد (سحرگاهی): ۱ مرداد، ۲۰ درجه
حداکثر کشیدگی شرقی عطارد (شامگاهی): ۱۰ مهر، ۲۶ درجه
حداکثر کشیدگی غربی عطارد (سحرگاهی): ۲۰ آبان، ۱۹ درجه
حداکثر کشیدگی شرقی عطارد (شامگاهی): ۵ بهمن، ۱۹درجه
حداکثر کشیدگی غربی عطارد (سحرگاهی): ۱۷ اسفند، ۲۸ درجه
گرفتهای سال ۱۳۹۹:
در طی این سال ۵ گرفت (خورشید و ماه) رخ خواهد داد که دوتای آنها خورشیدگرفتگی است و سهتای آنها ماهگرفتگی است. یک خورشیدگرفتگی و یک ماهگرفتگی از ایران قابل مشاهده خواهد بود.
۱۶ خرداد : ماه گرفتگی نیمسایهای (قابل مشاهده از ایران)
۱ تیر : خورشیدگرفتگی حلقوی (از ایران گرفت به صورت جزئی مشاهده میشود اما از پاکستان و عمان میتوان گرفت حلقوی را دید).
۱۵ تیر : ماهگرفتگی نیمسایهای
۱۰ آذر : ماهگرفتگی نیمسایهای
۲۴ آذر : خورشیدگرفتگی کلی (آمریکای جنوبی)
مقارنههای نزدیک در سال ۱۳۹۹
سیاره با سیاره: ۱ دی، مشتری و زحل با جدایی ۶ ثانیه کمانی.
سیاره با ستارهی نورانی: ۱۴ مهر، زهره و قلبالاسد با جدایی ۵ ثانیه کمانی.
در طی سال ۱۳۹۹ تعداد اختفای سیاره در پس ماه نیز رخ میدهد که هیچکدام از ایران قابل مشاهده نیستند.
در طی سال ۱۳۹۹ دنبالهدار تناوبی که با چشم غیرمسلح رویت شود وجود نخواهد داشت اما تعدادی دنبالهدار که با دوربین دوچشمی قابل رویت باشند در آسمان ظاهر خواهد شد:
P/2017 T2 PanSTARRS : ممکن است در ۱۷ اردیبهشت در صورتفلکی دباکبر به حضیض خورشیدی برسد و از قدر ۸ دیده شود.
۸۸/P Howell : در ۵ مهر حوالی مرز صورفلکی میزان و عقرب به حضیض خورشیدی میرسد و از قدر ۹ دیده خواهد شد.
۲/P Encke : در ۶ تیر در صورتفلکی جوزا به حضیض خورشیدی میرسد و از قدر ۸ دیده خواهد شد.
در سال ۱۳۹۹ دو اختفای ستارهی در حد چشم غیرمسلح در پس سیارک نیز رخ خواهد داد که از ایران مشاهدهپذیر نیست.
ماههای قمری در سال ۱۳۹۹
هلالهای بحرانی نیز در میان رویدادهای نجومی مهم سال ۱۳۹۹ جایگاه ویژهای دارند. اکثر ماههای قمری در سال ۱۳۹۹ (۱۴۴۱ و ۱۴۴۲ هجری قمری) هلالهایی دارند که به راحتی میتوان آنها را دید و آغاز ماه را تعیین کرد. اما ۵ ماه دارای هلالهایی هستند که کمی تا قسمتی بحرانی بوده و باید به انتظار فرارسیدن تاریخ مربوطه و تلاش برای رصد آنها نشست:
آغاز شوال ۱۴۴۱: ۴ یا ۵ خرداد
آغاز محرم ۱۴۴۲: ۳۰ یا ۳۱ مرداد
آغاز ربیع الاول ۱۴۴۲: ۲۷ یا ۲۸ مهر
آغاز جمادی الاول ۱۴۴۲: ۲۶ یا ۲۷ آذر
آغاز رجب ۱۴۴۲: ۲۵ یا ۲۶ بهمن