نزدیکترین سیاه‌چاله به زمین کشف شد

گروهی از ستاره شناسان رصدخانه جنوبی اروپا (ESO) و سایر مؤسسات، نزدیکترین سیاه‌چاله به زمین را کشف کرده‌اند که در فاصله ۱۰۰۰ سال نوری از ما قرار دارد.

نمایی ذهنی از منظومه سه‌تایی که نزدیکترین سیاه‌چاله به زمین را در خود جای داده
نمایی ذهنی از منظومه سه‌تایی که نزدیکترین سیاه‌چاله به زمین را در خود جای داده

به گزارش ایسنا و به نقل از تک اکسپلوریست (اصلاح و ویرایش از اورانوس)، این سیاه‌چاله از هر سیاه‌چاله دیگری که تاکنون کشف شده به منظومه شمسی ما نزدیکتر است و بخشی از منظومه سه‌گانه‌ای را تشکیل می‌دهد که با چشم غیر مسلح نیز قابل مشاهده است.

این گروه با ردیابی دو ستاره که در مجاورت این سیاه‌چاله قرار داشتند موفق به کشف این سیاه‌چاله شدند. ستاره شناسان با استفاده از تلسکوپ ۲.۲ متری MPG / ESO رصدخانه لاسیا شیلی موفق به رصد ستاره‌ها شدند.

پتر هادراوا  دانشمند برجسته آکادمی علوم جمهوری چک در پراگ و یکی از نویسندگان این مطالعه گفت: هنگامیکه متوجه شدیم این اولین منظومه ستاره‌ای دارای سیاه‌چاله است که با چشم غیر مسلح نیز قابل مشاهده است کاملا شوکه شدیم. این منظومه در صورت فلکی تلسکوپ ( Telescopium) قرار دارد و آنقدر به ما نزدیک است که می‌توان ستاره‌های آن را از نیمکره جنوبی در شبی تاریک که آسمان صاف است بدون دوربین دوچشمی یا تلسکوپ مشاهده کرد.

نمای باز از محلی که منظومه HR6819 قرار دارد.
نمای باز از محلی که منظومه HR6819 قرار دارد.

توماس ریوینیوس دانشمند رصدخانه جوبی اروپا که رهبری این مطالعه که در مجله Astronomy & Astrophysics منتشر شد را به عهده داشت، گفت: این منظومه نزدیکترین سیاه‌چاله به زمین است که ما اکنون از وجود آن آگاه شده‌ایم.

این گروه ابتدا بخشی از منظومه‌ مذکور که HR6819  نام دارد و شامل دو ستاره است را مشاهده کردند. با این حال، هنگامی که مشاهدات خود را تجزیه و تحلیل کردند، بسیار شگفت زده شدند چراکه متوجه حضور سیاه‌چاله‌ای در HR6819 شدند که تاکنون کشف نشده بود. مشاهدات با طیف نگار FEROS که بر روی تلسکوپ ۲.۲ متری MPG / ESO قرار دارد، نشان داد که یکی از دو ستاره قابل مشاهده هر ۴۰ روزیکبار به دور جسمd نامرئی می‌چرخد در حالی که ستاره دوم در فاصله زیادی با این ستاره داخلی قرار دارد.

دیتریش باد، ستاره‌شناس بازنشسته رصدخانه جوبی اروپا و یکی از محققان این مطالعه گفت: برای اینکه دریابیم این ستاره هر ۴۰ روز یکبار به دور یک شیء نامرئی می‌چرخد ماه‌ها وقت صرف رصد آن کردیم.

سیاه‌چاله پنهان در سیستم HR6819 یکی از اولین سیاهچاله‌هایی است جرم آن در حد جرم ستاره‌ها است و تعامل خشنی با محیط اطرافش ندارد و به همین دلیل واقعاً سیاه به نظر می‌رسد. محققان توانستند با مطالعه مدار ستاره داخلی آن، از حضور آن باخبر شوند و جرم آن را محاسبه کنند. شیئی نامرئی با جرم حداقل چهار برابر خورشید تنها می‌تواند سیاه‌چاله باشد.

[aparat id=”MAqrY”]

اخترشناسان تا به امروز بیش از ۲۰ سیاهچاله سیاه را در کهکشان ما شناسایی کرده‌اند، تقریباً همه اینها به شدت با محیط خود تعامل خشنی دارند و با انتشار پرتو ایکس قدرتمند در این تعامل، حضورشان را نشان می‌دهند.

کشف سیاهچاله خاموش و نامرئی در HR6819 سرنخ‌هایی را در مورد مکان سیاه‌چاله‌های پنهان در کهکشان راه شیری فراهم می‌کند.

ریوینیوس گفت: باید صدها میلیون سیاه‌چاله در کهکشان ما وجود داشته باشد ، اما ما فقط  از حضور تعداد بسیار کمی از آنها مطلع هستیم. دانستن اینکه به دنبال چه چیزی هستیم ما را در موقعیت بهتری برای یافتن آنها قرار می‌دهد.

ماریانان هیدا محقق پسا دکتری رصدخانه جنوبی اروپا و یکی از محققان این مطالعه گفت: ما فهمیدیم که منظومه دیگری به نام LB-1 نیز ممکن است چنین منظومه سه‌گانه‌ای باشد، اگرچه به مشاهدات بیشتری احتیاج داریم. منظومه LB-1 کمی از زمین دورتر است اما در مقیاس‌های نجومی بسیار نزدیک است و این به آن معنا است که احتمالاً بسیاری از این منظومه‌ها وجود دارند. با یافتن و مطالعه آنها می‌توانیم درباره شکل گیری و تکامل آن ستاره‌های کمیاب که زندگی خود را با بیش از هشت برابر جرم خورشید آغاز می‌کنند و با انفجاری ابرنواختری به آن پایان می‌دهند، اطلاعات بسیاری به دست آوریم.

اگرچه HR6819 و LB-1 تنها یک سیاه‌چاله دارند و هیچ ستاره نوترونی ندارند، این سیستم‌ها می‌توانند به دانشمندان کمک کنند تا درک کنند که چگونه پدیده برخورد ستارگان می‌تواند در سیستم‌های ستاره‌ای سه گانه رخ دهد. در زیر فیلمی خیالی از سیاه‌چاله مذکور که توسط رصدخانه جنوبی اروپا تهیه شده را می‌توانید مشاهده کنید.

[aparat id=”T70HV”]

 

منبع

درباره ی علی آزادگان

ستاره‌شناس آماتور، معلم نجوم، فیزیک‌دان، نویسنده و مترجم، عکاس و دانشجوی دکتری تخصصی اپتیک

مطلب پیشنهادی

سیاهچاله ساکت ابر ماژلان بزرگ

کشف سیاهچاله ساکت درست خارج از کهکشان راه شیری

وقتی ستاره‌ای پرجرم بمیرد چه اتفاقی می‌افتد؟ دانش متعارف (و شواهد رصدی) می‌گوید که فرو …

دیدگاهتان را بنویسید