انتظار فوران شهابی شدید برای بارش آلفا-تک‌شاخی

آیا تاکنون تک‌شاخ دیده‌اید؟ تک‌شاخی که ساعتی 400 شهاب پرتاب کند چطور؟ شب جمعه (30 آبان – یک آذر) فرصت دارید تا با چشم خودتان چنین رویدادی را مشاهده کنید. کانون این بارش شهابی نزدیک به ستاره شعرای شامی (پرنورترین ستاره صورت فلکی کلب اصغر) است که در همسایگی صورت فلکی تک‌شاخ قرار دارد. نکته جالب‌تر اینجاست که پیش‌بینی می‌شود که این فوران شهابی فقط حدود نیم ساعت به طول بی‌انجامد.

ستاره‌شناس‌ها سال‌هاست که این بارش شهابی را زیر نظر دارند. در طی فوران‌های این بارش شهابی مانند آنچه در سال‌های 1304 و 1314 شمسی رخ داد، ZHR یا نرخ ساعتی سمت‌الراسی بارش شهابی به عددی در حدود 1000 رسید. فعالیت بارش در سالهای 1364 و 1374 نیز به همین حدود طوفان شهابی با ZHR حدود 700 و 400 رسید. ZHR تعداد شهاب‌های دیده شده در حالتی ایده‌آل است که اگر کانون بارش شهابی در زمان اوج بارش در آسمانی کاملا تاریک در سمت‌الراس قرار بگیرد.

منشا بارش آلفا-تک‌شاخی مشخص نیست اما مشخصات مداری جریان شهاب‌ها نشان از دنباله‌داری با دوره تناوب طولانی حدود 500 سال است. این مهمان بی‌نام، سال‌ها پیش نوار باریک و چگالی از ذرات خود را در مدارش به‌جای گذاشته. عرض این نوار حدود 110هزار کیلومتر است که اگر آن را نصف کنیم برابر با فاصله مرکز زمین از مدار ماهواره‌های زمین‌ثابت است.

ستاره‌شناس‌ها پیش‌بینی می‌کنند که زمین ساعت 8 و 20 دقیقه صبح جمعه با این توده فشرده برخورد کند. شرایط مشابه فوران سال 1374 با ZHR 400 است. اینکه زمین چقدر از نزدیکی مرکز توده بگذرد تعیین کننده شدت فوران خواهد بود. یا مانند سال‌های 1304 و 1314 درست از مرکز توده خواهیم گذشت یا از کنار آن می‌گذریم و حدود 100 شهاب در ساعت خواهیم دید.

باوجودی که ساعت پیش‌بینی شده برای برخورد زمین با توده بازمانده از دنباله‌دار در ساعت مناسبی برای رصدگران ایرانی قرار ندارد اما بازهم نباید فرصت را از دست داد زیرا امکان خطا در این محاسبات و پیش‌بینی‌ها دور از ذهن نیست و هیچ بعید نیست که زمین زودتر از زمان پیش‌بینی شده با توده ذرات برخورد کند. در این شب ماه به شکل هلال باریکی است که حدود ساعت 2 بامداد طلوع می‌کند.

درباره ی علی آزادگان

ستاره‌شناس آماتور، معلم نجوم، فیزیک‌دان، نویسنده و مترجم، عکاس و دانشجوی دکتری تخصصی اپتیک

مطلب پیشنهادی

عکاسی از بارش شهابی

عکاسی از بارش شهابی

آیا تاکنون عکاسی از بارش شهابی به ذهن‌تان رسیده؟ در این راهنما به شما خواهیم …

دیدگاهتان را بنویسید