انتظار فوران شهابی شدید برای بارش آلفا-تک‌شاخی

آیا تاکنون تک‌شاخ دیده‌اید؟ تک‌شاخی که ساعتی ۴۰۰ شهاب پرتاب کند چطور؟ شب جمعه (۳۰ آبان – یک آذر) فرصت دارید تا با چشم خودتان چنین رویدادی را مشاهده کنید. کانون این بارش شهابی نزدیک به ستاره شعرای شامی (پرنورترین ستاره صورت فلکی کلب اصغر) است که در همسایگی صورت فلکی تک‌شاخ قرار دارد. نکته جالب‌تر اینجاست که پیش‌بینی می‌شود که این فوران شهابی فقط حدود نیم ساعت به طول بی‌انجامد.

ستاره‌شناس‌ها سال‌هاست که این بارش شهابی را زیر نظر دارند. در طی فوران‌های این بارش شهابی مانند آنچه در سال‌های ۱۳۰۴ و ۱۳۱۴ شمسی رخ داد، ZHR یا نرخ ساعتی سمت‌الراسی بارش شهابی به عددی در حدود ۱۰۰۰ رسید. فعالیت بارش در سالهای ۱۳۶۴ و ۱۳۷۴ نیز به همین حدود طوفان شهابی با ZHR حدود ۷۰۰ و ۴۰۰ رسید. ZHR تعداد شهاب‌های دیده شده در حالتی ایده‌آل است که اگر کانون بارش شهابی در زمان اوج بارش در آسمانی کاملا تاریک در سمت‌الراس قرار بگیرد.

منشا بارش آلفا-تک‌شاخی مشخص نیست اما مشخصات مداری جریان شهاب‌ها نشان از دنباله‌داری با دوره تناوب طولانی حدود ۵۰۰ سال است. این مهمان بی‌نام، سال‌ها پیش نوار باریک و چگالی از ذرات خود را در مدارش به‌جای گذاشته. عرض این نوار حدود ۱۱۰هزار کیلومتر است که اگر آن را نصف کنیم برابر با فاصله مرکز زمین از مدار ماهواره‌های زمین‌ثابت است.

ستاره‌شناس‌ها پیش‌بینی می‌کنند که زمین ساعت ۸ و ۲۰ دقیقه صبح جمعه با این توده فشرده برخورد کند. شرایط مشابه فوران سال ۱۳۷۴ با ZHR ۴۰۰ است. اینکه زمین چقدر از نزدیکی مرکز توده بگذرد تعیین کننده شدت فوران خواهد بود. یا مانند سال‌های ۱۳۰۴ و ۱۳۱۴ درست از مرکز توده خواهیم گذشت یا از کنار آن می‌گذریم و حدود ۱۰۰ شهاب در ساعت خواهیم دید.

باوجودی که ساعت پیش‌بینی شده برای برخورد زمین با توده بازمانده از دنباله‌دار در ساعت مناسبی برای رصدگران ایرانی قرار ندارد اما بازهم نباید فرصت را از دست داد زیرا امکان خطا در این محاسبات و پیش‌بینی‌ها دور از ذهن نیست و هیچ بعید نیست که زمین زودتر از زمان پیش‌بینی شده با توده ذرات برخورد کند. در این شب ماه به شکل هلال باریکی است که حدود ساعت ۲ بامداد طلوع می‌کند.

ستاره‌شناس آماتور، معلم نجوم، فیزیک‌دان و کارشناس رایانه
  • instagram

دیدگاهتان را بنویسید

عضو خبرنامه ایمیلی اورانوس شوید