صورت فلکی هندی

صورت فلکی هندی (Indus) در نیمکره جنوبی آسمان قرار دارد. این صورت فلکی هیچ ستاره درخشانی ندارد. منظور از اسم هندی که برای این صورت فلکی انتخاب شده افراد بومی آسیا یا آمریکا در زمان ایجاد صورت فلکی است.

این صورت فلکی توسط ستاره‌شناس هلندی، پترس پلانسیوس (Petrus Plancius) در قرن شانزدهم میلادی ایجاد شد و برای اولین بار در سال 1603 میلادی (982 هجری شمسی، عصر شاه عباس صفوی) در اطلس ستاره‌ای جان بایر (Johann Bayer) به نام اورانومتریا (Uranometria) ترسیم شد.

پلانسیوس این صورت فلکی را به صورت مرد برهنه‌ای که تیرهایی را در هر دوست نگه داشته ترسیم کرد. این صورت فلکی نسبتا کم نور است و درخشان‌ترین ستاره آن از قدر 3 است. هندی حاوی چند کهکشان چشمگیر شامل NGC7049، NGC7064، NGC7083، NGC7090 و IC5152 است.

 

اطلاعات، مکان و نقشه

صورت فلکی هندی از نظر اندازه با 294 درجه مربع، 49مین صورت فلکی آسمان است. این صورت فلکی در ربع چهارم نیم‌کره جنوبی (SQ4) قرار دارد و مابین عرض‌های جغرافیایی 15+ و 90- درجه قابل مشاهده است. صورتهای فلکی درنا، میکروسکوپ، هشتک، طاووس، قوس، تلسکوپ و توکان همسایه هندی هستند.

هندی به خانواده صورتهای فلکی جان بایر متعلق است که شامل مرغ بهشتی، حربا، ماهی زرین، درنا، مار آبی، مگس، طاووس، ققنوس، طوغان (توکان) و ماهی پرنده هستند.

در صورت فلکی هندی دو ستاره شناخته شده وجود دارد که سیاره دارند و هیچ جرم مسیه‌ای هم ندارد. درخشان‌ترین ستاره این صورت فلکی، پارسی (The Persian) یا آلفا-هندی (Alpha Indi) نام دارد و از قدر 3.11 می‌درخشد. هیچ بارش شهابی به این صورت فلکی منصوب نیست.

هیچکدام از ستاره‌های صورت فلکی هندی نام رسمی ندارند.

صورت فلکی هندی
نقشه صورت فلکی هندی

داستان

هیچ اسطوره‌ای به این صورت فلکی منصوب نیست. هندی را معمولا به شکل فردی ترسیم می‌کنند که تیر یا نیزه‌هایی را برای شکار به دست دارد. ترسیم‌های اولیه‌ی این صورت فلکی از جمله اورانومتریای بایر آن را بر اساس اولین سفر دریانوردان هلندی به هند شرقی، به صورت فرد بومی ماداگاسکار نشان می‌دهند.

هرچند مشخص نیست که آیا صورت فلکی نشان دهنده فرد بومی هند شرقی، یا ماداگاسکار، یا آریقای جنوبی است زیرا کاشفان با افراد بومی مختلفی در سفر خود مواجه شدند.



ستاره‌های شاخص

پارسی یا آلفا-هندی

آلفا-هندی ستاره‌ای از رده طیفی K0 III-IV است که از رشته اصلی خارج شده و وارد مرحله تحول غول شده است. قدر ظاهری این ستاره 3.11 است و حدود 98.3 سال نوری از منظومه شمسی فاصله دارد. این ستاره را گاهی پارسی می‌نامند و چند همدم کوتوله سرخ از قدر 12 و 13 دارد.

جرم آلفا-هندی دو برابر و شعاع آن 12 برابر خورشید است. تخمین زده می‌شود که سن آن حدود یک میلیارد سال باشد.

 

بتا-هندی

این ستاره غولی درخشان از رده طیفی K1 II است. قدر ظاهری آن 3.658 و فاصله آن از منظومه شمسی حدود 600 سال نوری است. این ستاره همدمی بصری از قدر 12.5 دارد.

 

اپسیلون-هندی

این ستاره، کوتوله‌ای رشته اصلی با رده طیفی K5 V است. این ستاره فقط 11.83 سال نوری از ما فاصله دارد. دو همدم این ستاره کوتوله‌هایی قهوه‌ای با رده طیفی T1V و T6V هستند که در سال 1382 کشف شده‌اند.

در ترسیم‌های این صورت فلکی، ستاره اپسیلون-هندی اغلب یکی از تیرهایی که در دست چپ هندی قرار دارد را نشان می‌دهد.

این ستاره سومین سرعت حرکت خاص در میان ستاره‌های قابل مشاهده با چشم غیرمسلح و نهمین رتبه را در میان کل ستارگان آسمان دارد. حدود سال 2020 شمسی این ستاره به صورت فلکی توکان وارد خواهد شد.

 

تتا-هندی

این ستاره دوتایی است و حدود 91 سال نوری از ما فاصله دارد. قدر همدم‌ها 5 و 7 است و به راحتی توسط تلسکوپی کوچک تفکیک می‌شوند.

 

رو-هندی

این زیرغول زرد رنگ با رده طیفی G2.5IV از قدر 6.064 می‌درخشد. ستاره 86.43 سال نوری از خورشید فاصله دارد. سن این ستاره را حدود 13 میلیارد سال تخمین می‌زنند. به زودی عمر این ستاره به صورت صحابی سیاره‌ای پایان خواهد یافت. در سال 1381 سیاره‌ای به دور این ستاره کشف شده است.

 

تی-هندی

تی-هندی ستاره متغیری نیمه‌منظم است.این غول سرخ دوره تناوب 11 ماهه دارد و حدود 1900 سال نوری از ما فاصله دارد.قدر ظاهری این ستاره از 7 تا 5 متغیر است.

 

اجرام اعماق آسمان

NGC 7049

این کهکشان حدود 100 میلیون سال نوری از زمین فاصله دارد و عرض آن حدود 150 هزار سال نوری است.

NGC 7049
NGC 7049

این کهکشان حلقه غباری چشمگیر و خوشه‌های ستاره‌ای کروی نسبتا کمی دارد. مشخصه‌های هر دو نوع کهکشان مارپیچی و بیضوی در این کهکشان مشاهده می‌شود. ظاهر غیر منتظره این کهکشان به نظر ناشی از چند برخورد اخیرش با کهکشان‌های دیگر باشد.

ستاره‌ای که در بالای کهکشان مشاهده می‌شود واقعا متعلق به کهکشان خودمان، راه شیری است.

 

IC 5152

این جرم کهکشانی نامنظم است. ستاره‌شناس آمریکایی دلیزل استوارت (DeLisle Stewart) آن را برای اولین بار در سال 1287 شمسی کشف کرد. مشخص نیست که آیا یکی از اعضای دورافتاده گروه محلی کهکشان‌ها باشد یا خیر. تفکیک ستاره‌های این کهکشان بسیار ساده است اما ستاره بسیار درخشانی که در پیش‌زمینه قرار گرفته رصدهای ژرف را مشکل می‌کند.

 

NGC 7090

این جرم کهکشانی مارپیچی است که قدر ظاهری 10.51 دارد و حدود 30 میلیون سال نوری از ما فاصله دارد. ستاره شناس انگلیسی جان هرشل (John Herschel) آن را در 12 مهر ماه 1213 شمسی (مقارن با آخرین روزهای سلطنت فتحعلی شاه قاجار) کشف کرد.

NGC 7090
تصویر کهکشان NGC7090 از دید تلسکوپ هابل. هرچند ما از زمین این کهکشان را از لبه می‌بینیم و نمی‌توانیم بازوهای آن را مشاهده کنیم کنیم که پر از ستاره‌های داغ و جوان است، اما می‌توانیم قرص و برآمدگی مرکزی آن را ببینیم که ستاره‌های پیر و خنکی در منطقه مرکزی گرد هم آمده‌اند.

 

NGC 7083

این جرم کهکشان مارپیچی میله‌ای با قدر 12 است. این کهکشان را شمایل رسمی کهکشان مارپیچی تلقی می‌کنند. ابر نواختر SN2009hm در سال 1388 در این کهکشان رصد شد.

 

NGC 7041

این جرم کهکشانی بیضوی است که توسط جان هرشل در 16 تیر 1213 کشف شد و قدر ظاهری آن 11.1 است.

 

NGC 7064

این جرم کهکشان مارپیچی میله‌ای است که در 17 تیر 1213 توسط جان هرشل کشف شد و قدر ظاهری آن 12.2 است.

 

NGC 7029

این جرم کهکشان مارپیچی بیضوی درخشانی از قدر 11.7 است و 36.3 مگا پارسک (118.4 میلیون سال نوری) از ما فاصله دارد. این کهکشان نیز توسط جان هرشل در سال 1213 شمسی کشف شد.

 

NGC 7140

این جرم نیز کهکشانی مارپیچی است که در مهر ماه 1213 شمسی توسط جان هرشل در دماغه امید نیک کشف شد. قدر ظاهری این کهکشان 11.7 است و از ما 37.4 مگاپارسک (122 میلیون سال نوری) فاصله دارد.

 

منبع

درباره ی علی آزادگان

ستاره‌شناس آماتور، معلم نجوم، فیزیک‌دان، نویسنده و مترجم، عکاس و دانشجوی دکتری تخصصی اپتیک

مطلب پیشنهادی

گردونه آسمان

گردونه آسمان بسازید

گردونه آسمان ابزار دستی ساده‌ای است که نقشه‌ای از ستاره‌های آسمان در هر زمان دلخواه …

دیدگاهتان را بنویسید